7. Ekonomi ve Lojistik Zirvesi’nde “Covid 19 Pandemisinin Lojistik ve Taşımacılık Dünyasına Etkileri Neler Oldu ve Post Covid Döneminde Uluslararası Taşımacılık ve Lojistiğin Gelecek Rotası Nasıl Şekillenecek?” başlıklı oturum gerçekleştirildi.
Moderatörlüğünü Konsped Genel Müdürü Mete Tırman’ın yaptığı oturumda Transorient Yönetici Ortağı Nil Tunaşar ve UND İcra Kurulu Başkanı Alper Özel katıldı. Alper Özel: "Sürekli kriz yönetimi içerisindeyiz"UND İcra Kurulu Başkanı Alper Özel, oturumda yaptığı konuşmada pandemiden önce kriz yönetimi kavramının sorunlar yaşanınca devreye girdiğini, şimdi ise sürekli kriz yönetimi içerisinde olduklarını belirterek, şunları söyledi: "Gün geçmiyor ki bir kriz yönetmeyelim. Pandeminin ilk aylarında herkes karantinaya girmek zorundaydı. Şoförler de karantinaya girmek zorunda kaldı. Konsolosluklar kapalı olduğu için vize alamaka ayrı bir krizdi. İran'da bin 200 şoförümüz rehin kaldı. Türkmenistan sınır kapılarını kapattı. Özbekistan'da şoförlerimiz kaldı. Türkmenistan'da şoförlerimiz kaldı, vize süreleri bittiğinde 'deport' olma durumları vardı. Konsolosluklar kapalı, vize başvurusu yapamıyorsunuz. Daha önce tecrübe etmediğimiz çok sayıda sorun yaşadık."
Tüm bu sorunların yaşanmasından sonra, Ukrayna krizinin patlak verdiğini söyleyen Alper Özel, "Artık sürekli krizlerle yaşamaya başladık. 'Her an her şey olabilir' olgusuyla yaşamaya başladık. Hiçbir şey şaşırtıcı gelmemeye başladı. Dolayısıyla bir paradigma değişimi yaşıyoruz. Bu gibi değişimleri önceden 20-30-40 yıl aralıklarıyla yaşıyorduk, şimdi ise bu süreler çok kısaldı. Bu süreçleri öngörebilmek, adapte olabilmek çok kolay değil. Bir yandan da artan bölgeselleşmeyi görüyoruz. Ticaret savaşları daha da hızlandı. Jeopolitik belirsizlikler had safhada. Bir karmaşa ortamı var. 'Değişmeyen, tek şey değişimdir' durumu, değişmeyen tek şey belirsizlik durumuna döndü. Bu duruma adapte olanlar ayakta kalacak. Bu durum, eskiden de böyleydi ama şimdi daha da keskinleşti. Bu sürece ayak uyduramayanlar daha hızlı yok oluyor. Çok yönlü olmak lazım. Sürekli krizin içindeyiz ve bu böyle devam edecek gibi görünüyor." Alper Özel, pandemi sırasında yaşanan lojistik sorunlarına değinerek, "Demiryolu pandemide sınavı başarıyla geçemedi. Sınavı en iyi geçen havayolları ve karayolu taşımacıları oldu. Karayolunun bu denli ivmelenmesinde. denizyolu krizi, konteyner krizi karşısında herkes karayoluna güvendi. Dolayısıyla pandemide sürece en iyi uyum sağlayan karayolunda faaliyet gösteren firmalar oldu. Talebe yönelik gerekli filo ve diğer gerekli yatırımları yaptı." dedi. Sınır kapılarını geçememe sorunuÖzel, "Kabiliyeti yüksek filoya sahibiz ama ben sınır kapılarını geçemiyoruz. Karayolunda artışın paındemideki ivmelemesinin nedenlerinden biri denizyolunda yaşananlar. Biz bu sınavdan başarıyla çıktık." dedi. Özel, Türkiye’de lojistik çeşitlendirilmeli ama Türkiye’nin elindeki en iyi kart karayolu." diye konuştu.
Mete Tırman: "Demiryolunda teknolojiyi yeterince kullanamadık"Pandemi sürecinde sektör oyuncularının iş yapış şekillerinde önemli değişiklikler olduğunu söyleyen Konsped Genel Müdürü Mete Tırman ise pandemi sürecinde kullanılan iletişim yöntemlerinin yüz yüze iletişimin yerini tam olarak tutmadığını belirterek, "İnsanlar iyi bir iletişim için göz göze gelmeyi tercih eder. Sesi algılamak yetmiyor. Sesle iletişim kurarak bir noktaya varmanız çok güven verici olmuyor. Derken internet üzerinden yüz yüze olanağı bulduk. Fakat benim dikkatimi bir şey çekti. O göz göze olmak da aynı şey değil. Gözün içine baktığınızda algıladığınız durumla, yapay bir yüze bakarak algıladığınız şey çok farklı. Ama bunu da öğrendik. Bütün bunlar olurken, dünyadaki değişim süreci gelişmesini sürdürmeye devam etti. Özellikle teknolojide bir çok alanda çok farklı şeyler gündeme gelmeye başladı." diye konuştu.
Türkiye'de demiryolu sektörünün önünü açmaya çalışan az sayıdaki insanlardan biri olduğunu ifade eden Mete Tırman, bu amaçla 2006 yılında Demiryolu Taşımacılığı Derneği’ni (DTD) kurduklarını belirterek, "Söz konusu dönemde 2023 yılı için hedefler kondu. Demiryoluna öncelikli yatırımlar yapılmalı dedik. Teknoloji öncelikle kullanması gereken demiryolu ama bundan uzak. Demiryolunda teknolojiyi yeterince kullanamadık. Demiryolu teknolojiden en çok faydalanma olanağı olan sektörlerden biri." dedi. Nil Tunaşar: "Bazı armatörlerin taşıma işleri organizatörlerini pasifize etmeye çalışmalarının arkasında da dijitalleşme olgusu var."Transorient Yönetici Ortağı Nil Tunaşar yaptığı konuşmada şunları söyledi: "Tedarik sürecinin şeffaflığına milyarlarca dolarlık yatırım yapılıyor. Herkes şeffaflık ve izlenebilirlik istiyor. Üreticiden tüketiciye aradaki tüm aracılara, lojistiğe de sirayet etmiş durumda. Tedarik zinciri şeffaf olmalı. Bunun dışında e ticaret de çığ gibi büyüyor. UTİKAD bünyesinde bir e-ticaret grubumuz var. İki sektör raporu yayınladık. Başladığımızda, e-ticareten toplam ticaret içindeki oranı yüzde 9,5'ken şu anda e-ticaret 381,5 milyar TL ile toplam ticaretteki payı yüzde 17’ye ulaşmış durumda. Temel olarak bu gelişme teknolojiyle oluyor. Teknoloji olmazsa şeffaflığı elde etmek kolay değil. Teknoloji, diğer düzenleri yıkıyor. Örneğin büyük markaların mağaza zincirinde yaşanan değişimler buna çarpıcı örnektir. Markalar, mağazalarını kapatıp, süreci dijital ortamdan yöneterek, tüketicilere ürünleri kargo ile gönderme yoluna gidiyor. Bunun altında da maliyetleri azaltmak yatıyor. Mağazalara yüksek miktarda kiralar ödeniyor, personel istihdam ediliyor. Hızı artırmak ve maliyeti düşürmek amaçlanıyor ve bunu da teknoloji sağlıyor. Rekabet çok çetin. Taşıyıcılarımız çok hızlı dijitalleşiyorlar ve bu sürece yüksek bütçeler ayırıyorlar. Dijitalleşirken, son müşteriye ulaşıyorlar. Eğer müşterinize dijital yoldan ulaşıyorsanız, aracıya ihtiyacınız yok. Bunların, gelecekle ilgili tehditler olduğunu düşünüyorum. Bazı armatörlerin taşıma işleri organizatörlerini pasifize etmeye çalışmalarının arkasında da dijitalleşme olgusu var."
Söz konusu tehditlere karşı alınabilecek önlemler olduğunu ifade eden Tunaşar, "Yapılabilecek şeyler yine teknolojiyle olabilir. Eğer maliyetinizi azaltmak, hızınızı artırmak istiyorsanız, şu anda da piyasada bir takım ürünler var. Bunları alıp kullanabilirsiniz." dedi.
Nil Tunaşar, “Pandemide uzaktan çalışma kavramını öğrendik. Uzaktan çalışma yöntemi ile binlerce toplantı yaptık. Bu şekilde çalışılabileceğini öğrendik. Sonra bu sadece bu şekilde çalışamayacağımızı öğrendik. Hibrit çalışma yöntemlerini deneyimlemeye başladık. Daha sonra teknolojinin önemini bir kez daha öğrendik. Teknoloji benim özel ilgi alanımı oluşturuyor. Teknoloji benim bu serüvenimde başlangıçta lükstü. Şimdi ise gereklilik haline hatta zorunluluk haline geldi. Ben gerek lojistiğin gerekse diğer sektörlerin teknoloji olmadan çalışma yapamayacağını düşünüyorum." diye konuştu.
